In bijgaand artikel een pleidooi voor een ‘hoopvol pessimisme’ – interessante combinatie en passend bij deze tijd! (1) Zeer het lezen waard.
Waarom het hoopvolle pessimisme me wel vrolijk stemt. (Een persoonlijke opsomming)
.1) Het heeft oog voor wat er gaande is, en dat is niet best. (Het ergste komt nog.)
.2) Het erkent dat we in andere tijden leven, met een onzekere toekomst, m.n. door klimaatverandering en digitale revolutie. (Het moet eens afgelopen zijn met het terug verwijzen naar filosofen, wijsheidsleren en verlossingsgeloven uit lang vervlogen tijden. Wat hebben we daaraan ter verheldering van wat er nu gaande is? Waarom zouden zij nog van toepassing zijn op onze tijd en onze problemen?)
.3) Het erkent dat het niet allemaal vanzelf wel ‘weer goed zal komen’. (Inderdaad, ik word onpasselijk van optimisme dat blind en gemakzuchtig meent dat alles wel weer ‘op z’n pootjes terecht’ zal komen, dat er eigenlijk ‘niets bijzonders aan de hand’ is, dat het ‘nooit anders’ is geweest, dat we wel de (technische) middelen zullen (uit)vinden om de ‘uitdaging’ aan te gaan – ook zo’n vreselijk woord -, en dat we er altijd ‘uit zullen komen’, - kortom, de simplisten, de ‘positivos’ onder de slechtzienden, met alleen oog voor de eigen situatie.)
.4) Het erkent ook dat we niet alles in onze macht hebben, individueel noch collectief, misschien zelfs verre van dat.
.5) En het erkent dat inspanning ertoe doet, ook al zou kunnen blijken dat het onvoldoende is of mislukt; de inspanning telt.
.6) En belangrijk: het sluit niets uit voor het verdere verloop: het kan nog slechter gaan, maar het kan ook béter gaan.
Kortom, hoopvol pessimisme ziet dat het slecht gaat, en steeds slechter, maar het zou ook weer beter kunnen gaan, ook al ziet het er niet zo uit. En we kunnen er niet alles van verwachten, maar toch, inspanning doet ertoe.
Noot:
.1) Mara van der Lugt, Look on the dark side (In: Aeon, 26 April 2022)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten