Leve de lockdown! - bij gebrek aan gezond verstand en solidariteit

Ik hou ermee op lockdowns vervelend te vinden, of schadelijk, of wat dat dan ook. We roepen het gvd over onszelf af. Wat een slap en onverantwoordelijk gedoe. Laat iedereen die klaagt naar zichzelf kijken. Geen medelijden meer. Voor mijn part gaan we 3 maanden in lockdown. Einde geouwehoer.

Als mensen zo in elkaar zitten dat ze alleen zichzelf weten te beteugelen (niet dus), wanneer de regering strenge maatregelen afkondigt, door de boel gewoon te sluiten – zodat niemand erop uit kán gaan om te winkelen, noch zichzelf hoeft te beteugelen, maar vooral kan gaan klagen over de regering -, dan verlies ik mijn respect voor mensen. Alle krokodillentranen over sluitingen kunnen me gestolen worden. Ben er helemaal klaar mee.

Al maanden worden we gewaarschuwd. Al maanden worden we aangesproken op onze eigen verantwoordelijkheid. Al maanden wordt duidelijk gemaakt wat de gevolgen zullen zijn van een oplopend aantal besmettingen en ziekenhuisopnames. En het maakt geen donder uit. De laatste dagen rond de 9000 besmettingen per dag, gisteren bijna 10.000!

Het meest opmerkelijk zijn wat mij betreft de hufters: degenen die zichzelf uitzonderen van voor iedereen geldende coronamaatregelen. Ze stemmen ermee in, maar gaan vervolgens wel hun eigen gang. Bijvoorbeeld door toch massaal kerkdiensten te bezoeken, omdat dat moet van hun godje die niet zonder hun gezang kan. Of door gewoon op vakantie te gaan naar zonnige oorden zoals elk jaar. 

Het interesseert hen geen reet dat de zorg overbelast raakt, en solidariteit in een noodsituatie zegt hen niets. Als zij maar gewoon kunnen doen waar ze zin in hebben, dan zullen ze verder niet moeilijk doen over de restricties waar anderen zich aan moeten houden. Tja, hufters, het blijken er meer te zijn dan ik dacht.

Nadat duidelijk werd dat een lockdown zal worden afgekondigd, zag ik op straat een 50 meter lange rij voor de winkel van Rituals. Verbijsterend zielig...

Nog even en ik ben al mijn respect voor de mensheid kwijt. Wat een bende stumpers. Leve de lockdown! ;-)

Ja, de pandemie is mensenwerk!

Wat mij behoorlijk begint te irriteren is de voorstelling van het coronavirus als een actief wezen. Als zou het virus actief op zoek zijn naar nieuwe gastheren en gastvrouwen. 

Laat duidelijk zijn:

Een virus zoekt niet.

Een virus wacht niet.

Een virus springt niet.

Een virus grijpt niet om zich heen.

Een virus is nergens op uit.

Een virus wil geen slachtoffers maken, noch het tegendeel.

Ook wil een virus niet overleven.

Een virus wil helemaal niets, simpelweg omdat het net zo min een wil heeft als een steen.

Een virus leeft niet eens, noch is het dood.

Alles wat een virus ‘doet’ of ‘niet doet’ is simpelweg een totaal misleidende metafoor voor wat mensen doen of niet doen.

Het virus voorstellen als een actief wezen is niet meer dan een afleidingsmanoeuvre, om onszelf buiten schot te houden.

Mensen verspreiden het virus, of ze verspreiden het niet.

Besmet maken mensen slachtoffers, of niet.

Een pandemie is wereldwijd dodelijk, omdat wij mensen het virus overal naar toe vervoeren.

En als er een nieuwe besmettingsgolf komt, zijn mensen daarvan de oorzaak, niets anders.

Dus laten we ophouden met het vermenselijken van het coronavirus.

Laten we ophouden om onze eigen verantwoordelijkheid af te schuiven op iets dat niet eens leeft.

Als je je niet aan coronamaatregelen wilt houden, neem er dan ook de volle verantwoordelijkheid voor. 

Alles wat er in deze coronapandemie gebeurt is mensenwerk, en niets anders.

Wees mens en geen willoze steen zonder verantwoordelijkheid.

Opgeven van privacy omwille van bestrijding coronavirus? N.a.v. een speech van J.F. Kennedy

In verband met het eventueel opgeven van privacy omwille van het bestrijden van het coronavirus, een interessante speech van J.F. Kennedy, met een pleidooi voor transparantie, kritiek en debat, persvrijheid, verantwoordelijkheid nemen voor keuzes én fouten, etc. (1)

Hoeveel transparantie zal er zijn over het gebruik/misbruik van onze gegevens? Geheime diensten en autocratische politici zullen het in een democratie nog nooit zo gemakkelijk hebben gehad, en dat in naam van onze gezondheid (en wie wil dat niet?). Worden we allemaal mini-China’s?

Uiteraard is een vertaalslag nodig naar onze tijd en situatie toe - de speech is van bijna 60 jaar geleden.

Mooie uitspraak: ‘An error doesn’t become a mistake, until you refuse to correct it.’

Noot:

. JFK speech - 4/27/1961

https://www.youtube.com/watch?v=XSzLty1qAv4&fbclid=IwAR3zR3cobT3b-tAfN1HtmQ2-ZJQEG3KHOvqQCGYI-Rs2PoPfOl9FxXoSEbI

Het coronavirus, Trump en zijn radicaal christelijke achterban. Over Pinksterbeweging e.a. en de greep naar de macht, stap voor stap.

Als wereldmacht is de politiek van de VS van invloed op grote delen van de wereld, inclusief Europa. Die politiek is sinds Trump nogal eens onbegrijpelijk of lachwekkend. Ook in de huidige coronacrisis wekken uitspraken en beslissingen van de Amerikaanse president grote verbazing, to say the least. Ligt dat alleen aan Trump of speelt er meer?

De persoonlijkheid van de huidige president speelt een belangrijke rol, maar van groot belang is ook zijn aanhang, die hem aan de macht heeft gebracht en die hij tevreden moet houden om opnieuw gekozen te worden.

Wat we al langer wisten is dat die aanhang niet alleen Republikeins is, maar ook nogal christelijk, voor een fors deel althans. Wie herinnert zich niet beelden van predikers die om Trump heen staan en gezamenlijk bidden voor het welslagen van diens onderneming! Was deze ceremonie slechts een teken van Amerikaanse folklore?

Door de coronacrisis is me duidelijk geworden dat die christelijke aanhang er opvattingen op nahoudt die – om het mild te zeggen – nogal vreemd zijn. Er waren bijvoorbeeld leiders van megakerken die weigerden om aan ‘social distancing’ te doen (‘wie gelooft zal niet besmet raken’). En toen mensen ziek werden en grote bijeenkomsten sterk werden ontraden, weigerden ze om te stoppen met ‘live’ kerkdiensten (‘het bloed van Jezus zal ons redden’). Opmerkelijk is dat ook Trump heel lang heeft gewacht met het nemen van maatregelen tegen de om zich heen grijpende pandemie. Toeval?

Waarschijnlijk is dit gedrag en denken voor ons slecht voor te stellen en zijn we geneigd om het aan een stelletje onverantwoordelijke gekken toe te schrijven. Maar toch, er zit een breder verhaal achter. 

Natuurlijk is de aanhang van Trump divers, en datzelfde geldt voor het christendom van zijn aanhang: ook dat bestaat uit veel verschillende stromingen. Een fors deel van die aanhang bestaat uit elkaar overlappende bewegingen met miljoenen aanhangers en verwante opvattingen: ‘Evangelicals’, ‘Pentecostalism’, ‘Charismatic Movement’, ‘Christian Nationalism/Americanism’. Wie googlet  op deze trefwoorden, vindt vanzelf meer informatie. (Ook in Nederland is er het een en ander van te merken, m.n. de ‘pinksterbeweging’. Volgens World Christian Database is een kwart (!) van de twee miljard christenen in de wereld lid van de pinksterbeweging. (1)) 

In Amerika blijken deze bewegingen niet alleen bezig te zijn met geloofszaken (u weet wel: ‘geloof is een privézaak’). Sinds de jaren ‘70 verbinden zij geloof aan politiek (ze bestrijden o.a. de scheiding van kerk en staat), en zijn er doelbewust op uit om cultuur en samenleving te transformeren in christelijke richting. (Amerika zou door de grondleggers bedoeld zijn als een christelijke natie, en dat dient te worden hersteld; vandaar ‘Christian Americanism’ of ‘Christian Nationalism’). (2)

Er zijn ook plannen en strategieën voor deze cultureel-maatschappelijke transformatie. Een ervan is het ‘Seven Mountain Mandate’. Men streeft ernaar om elk terrein van het leven opnieuw christelijk te maken: religie, familie, onderwijs, entertainment, media, overheid en business. Het is een lange-adem-strategie: stukje bij beetje. (3)

Toen ik dit las moest ik denken aan ‘Lange Mars door de Instituties’ uit de jaren 60/70. Radicaal links probeerde toen revolutionaire veranderingen door te zetten, door overheid en samenleving van binnenuit radicaal te veranderen, lees: socialistisch te maken. Nu lijkt men in de VS met iets soortgelijks bezig, maar dit keer christelijk.

Ik heb niet het idee dat die transformatie zo gemakkelijk zal gaan, maar goed, men werkt er hard aan. En men heeft in Trump een president gevonden die hieraan meewerkt, waarschijnlijk om minder christelijke redenen, maar toch. Misschien zien ze hem als een ‘nuttige idioot’ of als een ‘poster boy’; en misschien heeft hij hen vooral nodig voor zijn machtsambities. In ieder geval kunnen ze elkaar goed gebruiken, en met gevolgen.

Ik zeg niet dat de radicaal christelijke agenda allesverklarend is voor de keuzes die president Trump maakt, maar zij speelt zeker een rol, en waarschijnlijk een grotere dan wij vanuit het seculiere Nederland voor mogelijk houden.

Onderzoek naar achtergronden van Trumps politiek en naar christelijke reacties op de coronapandemie maakt mij er niet vrolijker op, maar hierdoor begrijp ik wel beter wat er gaande is aan de andere kant van de Grote Plas. We lijken hier nog niet veel te maken te hebben met activistische christenen die erop uit zijn om cultuur en samenleving (opnieuw) christelijk te maken. Maar mochten er zich symptomen openbaren die in die richting wijzen, dan weten we waar de infectie vandaag komt. ;-)

Noten:

.1: Volkskrant, 7-1-2019: ‘Binnen de pinksterkerk is het geen schande als je zondagochtend met een kater naar de preek komt.’

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/binnen-de-pinksterkerk-is-het-geen-schande-als-je-zondagochtend-met-een-kater-naar-de-preek-komt~b6031f14/

.2: New study of Christian nationalism in Texas should be a warning for the whole country

https://religiondispatches.org/new-study-of-christian-nationalism-in-texas-should-be-a-warning-for-the-whole-country/

.3: Powerful Pentecostal Movement Aims to Conquer ‘Seven Mountains’ of American Life

https://friendlyatheist.patheos.com/2020/03/25/powerful-pentecostal-movement-aims-to-conquer-seven-mountains-of-american-life/?utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter

De pest: een verre spiegel voor de coronavirusepidemie

Wat bracht de pest teweeg? Uiteraard niet om de coronavirusepidemie voor te stellen als een soort pestepidemie, maar om eens een vergelijking te treffen met wat zich in de 14^deeeuw afspeelde in Europa. De pest heerste van 1347 tot circa 1352. Een derde van de bevolking bezweek aan de Zwarte Dood. (1)

Een opvallend verschil: van wie of wat wordt ‘verlossing’ verwacht van de epidemie? Nu verwachten we het van de medische wetenschap (een vaccin) en hygiënische maatregelen (quarantaine, mondkapjes, e.d.). Toen namen mensen hun toevlucht tot het geloof (ascese, boetedoening, zelfkastijding), óf het tegenovergestelde: feesten, zuipen, e.d. Of ze namen de vlucht, met als mogelijk gevolg: een verdere verspreiding van de ziekte. En wat ook gebeurde: een zondebok werd aangewezen (in die tijd: Joden), inclusief wilde verhalen en vervolging.

In vijf jaar tijd stierf in Europa een derde van de bevolking: tussen de 25 en 50 miljoen mensen. Het duurde enkele eeuwen (tot begin 1600) voordat het bevolkingspeil terug was op het niveau van vóór de pest. Ook werden politieke en sociaal-economische verhoudingen fors ontwricht. (Niet alleen maar negatief, maar ook met enkele positieve gevolgen: lijfeigenschap verdween, en de positie van vrouwen verbeterde.) De impact was dus enorm.

Een ander belangrijk verschil met de tijd van de Zwarte Dood is dat wij mogelijke gevolgen kunnen voorzien en dat we ons erop kunnen instellen, om een catastrofe te voorkomen, - iets wat nu volop gebeurt. Het is zelfs het voornaamste nieuws: de kans op verspreiding van het virus. Wanneer het nog niet is aangetroffen, wat te doen om dat alsnog te voorkomen? Hoe geheel voorbereid te zijn? En als het dan toch gebeurt, welke scenario's zijn dan mogelijk? (Het is een perfecte illustratie van wat Ulrich Beck ‘risicomaatschappij’ noemt. (2))

Catastrofe? Er zijn wereldwijd tot nu toe circa 2500 doden gevallen door het COVID-19 virus - een fractie van het aantal griepslachtoffers jaarlijks - , en toch is de hele wereldeconomie al van slag. Beurzen zijn fors gedaald. Grenzen gesloten. Toeristenindustrie zakt in. Sportevenementen die niet doorgaan. Etc.

Ben benieuwd wat de gevolgen nog zullen zijn, wanneer het COVID-19 virus verder om zich heen gaat grijpen, in Europa en elders. In onze tijd van maakbaarheid en controle wordt er alles aan gedaan om verspreiding in te perken, ‘containment’. Keerzijde: grote kans op schrik, angst en paniek, wanneer dat niet lukt. Niet alleen sociaal, ook economisch.

Een tijdje geleden was ik begonnen in ‘De pest’ van Camus. Ik kwam er toen niet ver in, vooral vanwege een uiterst beroerde vertaling. De afgelopen weken heb ik het boek weer opgepakt. Biedt het enig inzicht in het proces dat gaande is? Een aardig boek, maar het lijkt weinig te maken te hebben met een dodelijke epidemie (zoals de pest), en met wat zij aanricht in een samenleving. Ook wat betreft psychische gevolgen blijft het boek tam.

Persoonlijk kan ik vinden dat de risico’s niet groot zullen zijn, maar wat te doen als een collectieve psychose losbreekt? Zullen er opnieuw zondebokken worden aangewezen? Komt er een nieuwe bankencrisis? Hoeveel onzekerheid kunnen we aan?

Ben nog geen berichten tegen gekomen waarin de epidemie wordt voorgesteld als een ‘straf van God’, zoals in de Middeleeuwen, maar je weet maar nooit wat er nog op gaat duiken. (3)

Noten:

.1) Een artikel uit het Historisch Nieuwsblad: ‘De pest besmette en doodde miljoenen mensen’

https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/27104/de-pest-besmette-en-doodde-miljoenen-mensen.html?utm_source=nieuwsbrief&utm_medium=email&utm_campaign=HNredactmail25022020

.2) Zie bijvoorbeeld: ‘Living in and coping with world risk society’ https://www.youtube.com/watch?v=PeKiD5JLGIE

.3) De religieuze reflex is zeker nog niet verdwenen, getuige de boodschap van leiders van een kerk in het Zuid-Koreaanse Daegu, waar ruim 300 kerkleden besmet bleken te zijn met het coronavirus: '"The church leaders have told us that this is a test by the devil as he is jealous of the expansion of our church and I believe that is the case," said one of the church's members.' (Zie: https://www.theguardian.com/world/2020/feb/22/south-korea-tests-coronavirus-thousands-religious-sect-members )

'Voordeel' van Trump: opkomst van Bernie Sanders en het ‘democratisch socialisme’. Nieuwe impuls voor Europese sociaal-democratie?

De VS is bezig sociaal-democratie te ontdekken, of ‘democratisch socialisme’, zoals Bernie Sanders het noemt. Uiteraard roept dat ook allemaal reacties uit de oude doos op. Met name de associatie met ‘communisme’. (1)

Had hij beter een andere term kunnen kiezen? 'Sociaal-liberalisme', bijvoorbeeld? Om veranderingen aan te brengen die diep insnijden in de gevestigde orde, moet je niet al te voorzichtig zijn, lijkt me. Zonder controverse, geen radicale verandering. Bovendien zit er aan de gekozen term een hele traditie vast, m.n. in Europa, waar de Amerikanen nog veel van kunnen leren. Al dat denkwerk, activisme en engagement krijgen ze er gratis en voor niks bij, als inspiratiebron!

Interessant om te zien hoe een bevlogen en geëngageerde zeventiger vooral veel aanhang heeft onder jongeren. Ook krijgt hij voluit de steun van documentairemaker Michael Moore en congreslid Alexandria Ocasio-Cortez. Zij willen niet alleen voorkomen dat Trump een tweede termijn krijgt als president; zij willen ook en vooral het hele systeem bestrijden dat Trump heeft voortgebracht. (Voor hen is Trump geen uitzondering, maar een symptoom.)

Zoals Sanders aangeeft, gaat het hem niet om een persoonlijke overwinning (de presidentskandidaat worden voor de Democraten, etc.), maar in de eerste plaats om het creëren van een ‘beweging’. Oftewel: maken dat ‘sociaal-democratie’ (of ‘democratisch socialisme’) een politieke optie wordt in de VS. Gelet op de enorme ongelijkheid en de macht van corporate business, is er alle reden om in het politieke debat de situatie in de VS door socialistische ogen te analyseren - en niet alleen door neoliberale bril, of louter pragmatisch. Dat gebeurde tot nu toe nog nauwelijks, en zeker niet op het niveau van presidentsverkiezingen. (In die zin is de situatie van Sanders totaal niet te vergelijken met die van Corbyn en Labour in Groot-Brittannië.)

Als Sanders zou bereiken dat sociaal-democratisch denken salonfähig wordt in de VS, dan zou dat reeds grote winst zijn, - nog afgezien van zijn kansen op het presidentschap. Wellicht dat hij echt president wil worden, maar belangrijker nog is het tot stand brengen van een politieke verandering, ook in bewustzijn, en daartoe is het presidentschap slechts een van de middelen.

Zal Sanders winnen? Waarschijnlijk niet. Grote kans dat Trump toch een tweede termijn krijgt. Ik denk niet dat Sanders de illusie heeft dat hij Amerika met één verkiezing zal kunnen veranderen. Maar er is wel wat gaande. En dat is het grote voordeel van Trump: hij laat openlijk zien wat eerdere presidenten verhuld deden. En ook: hij weet het tegenkamp te mobiliseren! Het politiek activisme is in Amerika in decennia niet zo groot geweest. Dus ja, nog vier jaar Trump, dat belooft wat, vooral voor degenen die het anders willen!

Eerder wisten Amerikanen niet waar Europeanen het over hadden, wanneer deze spraken over 'sociaal democratie' of 'democratisch socialisme', of ze hadden er een nogal vertekend beeld van. Dat wordt nu anders. En aan de andere kant van de Grote Plas geven ze er ook weer een nieuwe invulling aan, vanwege andere omstandigheden. 

Wellicht dat Europeanen zich daar dan weer door kunnen laten inspireren! Te meer daar de Europese situatie steeds meer op de Amerikaanse gaat lijken. In ieder geval wordt zij er sterk door beïnvloed. (Denk aan financieel kapitalisme, mondiale vervlechting van bankwezen, toenemende sociaal-economische ongelijkheid, etc.)

Anyway, mocht je een politicus bezig willen zien die het niet gaat om persoonlijk gewin, maar om de publieke zaak, volg dan Bernie Sanders. Hij heeft een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, houdt vast aan z'n idealen, en is niet te koop, - exact het tegenovergestelde van de huidige president, de heer T. 'Not me. Us!' Zelfs al wint Sanders niet, dan nog is er veel gewonnen!

Noot:

.1) Zie artikel in Newsweek: ‘Bernie Sanders is a democratic socialist, not a communist, here’s the difference’

https://www.newsweek.com/bernie-sanders-democratic-socialist-not-communist-heres-difference-1485478?fbclid=IwAR17qfJD9jCNmvXgmgdvkvoRbBSWBwHBxLm7wyPYdvvkDmA0TCxgFFW2NUo

Jaarwisseling: moeten we zonder vuurwerk willen? Vraagteken bij het verbieden van een exces

Happy New Year! Door buitenlandse ogen bezien, moeten ‘wij’ Nederlanders wel half mesjokke zijn, en misschien zijn ‘we’ het ook. 

Wordt het afsteken van vuurwerk het nieuwe roken? – in de zin dat er een verbod op gaat komen.

Nuchter en rationeel bekeken valt het allemaal moeilijk te verdedigen, en vooral doordat er meer en meer vuurwerk tussen zit dat echt gevaarlijk is, zeker in de handen van kids. Schade aan ogen, handen, en andere toevallige lichaamsdelen. Schade aan straatmeubilair en andere dingen, zoals auto’s, huizen en bomen. En niet te vergeten: het dierenleed. Bovendien raken mensen er veel geld aan kwijt, - geld dat ze beter aan een nieuw bankstel of aan goede doelen kunnen besteden.

Anderzijds is het vuurwerkfeestje een soort carnaval: een uitspatting waarin alles even helemaal anders gaat en waarin de ‘boze geesten’ kunnen worden verdreven, om te beginnen die van de vuurwerkafstekers zelf. 

Of er zo opnieuw een traditie dreigt te sneuvelen, kan mij persoonlijk niet zoveel schelen. Tradities veranderen nu eenmaal, en sommige verdwijnen omdat ze niet meer passen. 

Belangrijker is de vraag of we zonder dit soort excessen kunnen. Heeft ‘ons’ teveel aan energie (inclusief frustratie en aanverwanten) geen uitwegen nodig zoals het verspillend spelen met vuur(werk) tijdens nieuwjaarsnacht? 

Het dagelijks leven is ingesteld op rust en veiligheid en op een rationele inzet van middelen. Dit vergt zelfbeheersing. Vraag is: past een dergelijke orde wel bij onze levensdrift? Is verspilling niet een uitbundige manier om aan onze (ingehouden) behoefte aan exces te voldoen? Het afsteken van vuurwerk tijdens de jaarwisseling zou je zo kunnen duiden: als een culturele uitlaatklep voor ons ingehouden teveel.

Lastig. Het zou mooi zijn als het festijn zou kunnen worden ontdaan van zijn (levens)gevaarlijke varianten. Maar is dat doenlijk?