Welkom in een gebroken eeuw, de onze...

Op Youtube circuleert een video die mij er weer eens kort en krachtig aan herinnerde dat er het een en ander aan de hand is, en dat wij mensen daarin een hoofdrol spelen. Hij heet ‘Welcome in the 21st Century’. (1)

De video presenteert de wereldsituatie, gezien door de ogen van een jonge man met zijn hele leven nog voor zich. Maar hoe rooskleurig ziet dat eruit? ‘To me I am a human being who’s trapped in a broken century.’ 

Toenemende ongelijkheid. Kapitalisme, competitie en industriële revolutie. Corruptie en verafgoding van idiotie. Vernietiging van onze biotoop, de natuur, aarde. Conflicten geïnspireerd door nationalisme en religie. Hebzucht en consumptie boven alles, terwijl elders onrecht, hongersnood en geweld heersen. Et cetera. ‘As a species we are not headed in the right direction.’

Sure, het is niet het hele verhaal; er gebeuren ook andere dingen, positieve en hoopgevende. Maar niet ontkend kan worden dat er ontwikkelingen zijn die een zwaar stempel zetten op de komende jaren. ‘Welcome to the 21st century!’

Heb zelf een zoon van 12. Ik word niet vrolijk van het vooruitzicht… 

De vragen die in de video worden opgeroepen maken het (me) niet gemakkelijk. Veel nuchtere vragen.

En inderdaad: ‘If you haven’t noticed the problem, then you haven’t been paying attention.’

Hoe mijn houding te bepalen in al deze turbulentie? Wat te doen?

Noot:

.1) De video lijkt niet door iedereen te worden geapprecieerd. (Op Facebook is hij ondertussen gecensureerd. Bizar, want de video is ongevaarlijk om naar te kijken; geen virus, en evenmin gewelddadig of iets dergelijks ;-) .

De video is op het web gezet door Isa Alfaraj, en door Manav Ukani (en misschien ook nog wel door iemand anders). De video duurt circa 5.30 m.

Onder andere te zien op:

https://www.youtube.com/watch?v=L9VNWPP6Ris

Europese verkiezingen. Wat is het links-progressieve antwoord op rechts-populisme en Bannon?

Mei volgend jaar zijn er verkiezingen voor het Europese Parlement. Verkiezingscampagnes zijn in de maak, politieke messen worden geslepen. Met name ‘rechtse volkspartijen’ (je kunt het ook ‘rechts-populisme’ noemen) zijn druk in de weer, onder leiding van Steve Bannon, zo lijkt het. (1) 

Bannon was adviseur van Trump, en heeft een belangrijke (sommigen zeggen een doorslaggevende) rol gespeeld in het verkiezingssucces van de huidige baas in het Witte Huis, o.a. door hem een ideologie verschaffen. 

Onder leiding van Bannon gaan rechts-nationalistische partijen in EU samenwerken, en hij meent dat het een groot succes gaat worden. Daartoe heeft hij ‘The Movement’ opgezet.

‘Bannon is convinced that the coming years will see a drastic break from decades of European integration. “Right-wing populist nationalism is what will happen. That’s what will govern,” he told The Daily Beast. “You're going to have individual nation states with their own identities, their own borders.”

The grassroots movements are already in place waiting for someone to maximize their potential. “It will be instantaneous—as soon as we flip the switch,” he said.’

Wanneer je het artikel (1) leest, lijkt er sprake te zijn van een forse beweging die flink aan de weg gaat timmeren. Voor Bannon is hetgeen nu gebeurt in Italië voorbeeld voor de rest van Europa.

‘Bannon sees Salvini as a model for his future Movement partners to follow. “Italy is the beating heart of modern politics,” he said. “If it works there it can work everywhere.”’

Hoe hierop te antwoorden?

Het opmerkelijke is dat Bannon niet zomaar in het rechtse plaatje past. De vijand van (traditioneel?) links is ook zijn vijand: namelijk het mondiaal opererende kapitalisme, de financiële wereld en corporate business, plus de politici die dit verdedigen, - door hem de ‘party of Davos’ genoemd, oftewel ‘the establishment’. 

Een van zijn andere vijanden is Soros, die met zijn ‘Open Society Foundations’ wereldwijd ‘largely liberal causes’ ondersteunt: ‘He’s evil but he’s brillant’. Bannon neemt een voorbeeld aan hem, zij het ter promotie van ‘right-wing populist nationalism’.

Verder is opvallend hoe Bannon omgaat met benamingen die eerder bedoeld waren als diskwalificaties en afschrikkers, zoals ‘nationalisme’, ‘populistisch’ en ‘racist’. Hij zet ze om tot geuzennaam, en reframet daarmee de hele discussie…

Ben benieuwd hoe linkse en progressieve partijen in Europa op deze ontwikkelingen gaan reageren. Laten zij zich hun vijand (het mondiaal opererende kapitalisme, etc) afnemen door Bannon en zijn  ‘Movement’? En zo niet, hoe gaan zij zich dan profileren? Gaan zij het Europese project verdedigen/ versterken/ bijsturen, en zo ja, hoe?

Het wordt tijd dat we Trump laten rusten en ons gaan afvragen wat we met Europa willen!

Overigens:

Wanneer je door de bril van Bannon naar de politiek van zijn belangrijkste leerling, Trump, kijkt (en dus niet naar de schandalen; die zijn pure afleiding), dan wordt veel ervan duidelijk: een cultureel en economisch nationalistische agenda. (En dan moet je ‘nationalistisch’ niet betrekken op een land, maar op een volk, - wat het in het Engels ook betekent: ‘nation’, niet alleen land, maar (en vooral) volk.)

Het verheldert ook Trump’s houding t.a.v. NAVO-bondgenoten als Duitsland (het gaat hem om Merkel) en Frankrijk (het gaat hem om Macron). 

En dat geldt evenzeer voor zijn verhouding tot Poetin. Trump en Poetin hebben een politieke vriendschap: beide zijn economische en culturele nationalisten. Amerika en Rusland zijn concurrenten op het wereldtoneel, maar de presidenten van beide landen zijn ideologisch geen vijanden van elkaar. (Dat blijkt o.a. uit de toezegging die Trump aan Poetin zou hebben gedaan w.b. Oekraïne: laat de Russen in dat land in een referendum zich uitspreken bij wie ze willen horen: Oekraïne of Rusland.)

Dat ligt anders met Merkel en Macron: zij zijn ideologische vijanden van Trump (en Bannon). 

Maar dit terzijde.

Noot:

.1) Zie: Inside Bannon’s Plan to Hijack Europe for the Far-Right

https://amp.thedailybeast.com/inside-bannons-plan-to-hijack-europe-for-the-far-right?__twitter_impression=true

Enkele grote vragen over (het doel van) de geschiedenis, (vrijheids)ontwikkeling & vooruitgang. N.a.v. de Franse Revolutie en Hegel

De Franse Revolutie: het is voor ons waarschijnlijk nauwelijks nog voor te stellen hoe deze wereldschokkende gebeurtenis toen werd ervaren. Een eeuwenoude, van God gegeven orde, de monarchie, werd omvergeworpen, en vervangen door een volstrekt nieuwe orde. 

Interessant om te zien hoe Hegel – als tijdgenoot – deze ingrijpende gebeurtenis probeerde te begrijpen. Hij was er zeer door geboeid (1). (Is Hegels eerste grote werk, de ‘Fenomenologie van de Geest’, denkbaar zonder deze moeder van alle revolutionaire gedachten & praktijken sindsdien?)

Wat ik waardeer in Hegel is zijn waardering van crises, en van het belang van het ‘negatieve’: de vernietigende tendensen/momenten in de geschiedenis, nodig om los te breken uit het oude en ruimte te scheppen voor vernieuwing, - en misschien geldt dat niet alleen het cultureel-maatschappelijke leven, maar ook het persoonlijke…. Geen ontwikkeling zonder crisis. En dat kan zover gaan dat hij de noodzaak inzag van de Jacobijnse ‘terreur’, tijdens de Franse Revolutie, in het begin althans, totdat het zijn ‘noodzaak’ kwijtraakte, en verwerd tot echte terreur.

Een ander interessant punt: ideeën over vrijheid moeten méér worden dan een idee, wil er werkelijk sprake zijn van vrijheid. En ook: er moeten voorwaarden worden gecreëerd voor vrijheid, wil het er ooit van komen. Dat gaat niet zonder actie.

Verder is zijn filosofie van de geschiedenis doortrokken van vertrouwen in het proces: het komt goed, ook al zullen er altijd duistere momenten zijn. Het zal nooit blijven zoals het is, maar de dynamiek gaat zigzaggend richting beter. En die dynamiek, evenals het proces, gaan de macht van het individu te boven; het is dus onnodig, want onmogelijk, om als individu de wereld te willen redden.

Hegel geloofde in de voortgaande ontwikkeling van menselijke vrijheid. En wat ontwikkelt zich dan? Het betreft de ontwikkeling van de (menselijke) geest in de geschiedenis. 

Vragen die het bij mij oproept, - en ik geef toe, het zijn nogal grote vragen:

. Is het zinvol om de geschiedenis (nog steeds of opnieuw) te zien als een voortgaande ontwikkeling van menselijke vrijheid? Of: als ontwikkeling van de (menselijke) geest in de geschiedenis?

. Zo ja, ontwikkelt de geschiedenis zich dan op de wijze zoals door Hegel doordacht, d.w.z. dialectisch? Of hoe anders?

. Zo nee, hoe dan de geschiedenis op te vatten? Als een blind proces? Als een non-ontwikkeling richting nergens? 

. Met andere woorden: bestaat er zoiets als een doel van de geschiedenis, of verloopt zij even blind, willekeurig en doelloos als de (natuurlijke) evolutie?

En als dit laatste het geval is, heeft het dan überhaupt zin om je bezig te houden met de geschiedenis (behalve om redenen van nieuwsgierigheid en vermaak)?

Noot:

.1) Zie: Harrison Fluss, Hegel on Bastille Day

https://www.jacobinmag.com/2016/07/hegel-bastille-day-burke-french-revolution/

Protect endangered species! Plea for an ecological ‘naming-and-shaming’ register (world-wide)

Shame on the killers of lions, rhinos, elephants and other rare animals. Shame on the killers of whales. (1) Shame on Iceland, Japan and others involved.

To avoid that someday dead squads will be organized to punish the killers (sooner or later some people will become so angry…), is it an idea to create a global and eternal ‘naming-and-shaming’ register for the perpetrators and their accomplices (like clients, protectors, enablers, etc.)? After due process, of course… ;-) 

Care for our relatives, animals, and especially the rare species, is directly linked with care for the environment, the earth, our biotope, including climate change. It means being aware of the interdependence of all living being, including humans. It means love of nature in its full splendor, beyond our self-interest.

The problem of 'defaunation' is much bigger, and more (mainly human) factors are playing a role in the extinction of species. Nevertheless, the protection of rare animals like lions, rhinos and whales is important as a focus: a spearhead for action. 

The situation is alarming. Hopefully an ecological register will be helpful in order to create other and new ways of thinking about ourselves and other animals, as a continuum, as a family, - you do not kill relatives, do you? (or it is a crime.) In the age of internet this might be a powerful tool, to remind us of our responsibility. So let's create the appropriate answer to immoral acts. 

Only reports and stories about human misconduct do not work, if they will not hurt the wrongdoers. Maybe they will have more effect, if combined with an ecological ‘naming-and-shaming’ register, globally available and forever. 

Note:

.1) And especially blue whales (the 'largest animal that has ever existed on Earth). 

See article: The killing of a blue whale reveals how disconnected we ware from nature

https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/jul/13/killing-blue-whale-disconnected-nature-sea-ignorance

EUROPA!

Heb de indruk dat op het wereldtoneel Europa steeds meer op zichzelf komt te staan. In het Europees parlement hield een van zijn leden, Esteban González Pons, een toespraak ter ere van de 60^steverjaardag van het Verdrag van Rome, waarin hij Europa aan alle kanten bedreigd ziet (1). (Terecht?) In een recent bezoek aan het NAVO-hoofdkwartier in Brussel zet Trump Duitsland neer als een ‘gevangene van Rusland’, en lijkt hij bezig te zijn om de NAVO op te blazen. (2)

Europa is niet langer voornamelijk onderdeel van een groter verband, ‘Westerse wereld’ geheten, met Amerika als roerganger en de belangrijkste partner voor een verdeeld en zwak Europa. Europa zal meer op eigen benen moeten gaan staan, gedwongen of zelf gewild, - het liefst het laatste. De vraag is: hoe? Als wat?

Ondanks de kort-door-de-bocht retoriek van de Europese parlementariër (‘in het Noorden populisme, in het Zuiden verdrinkende vluchtelingen, in het Oosten Poetin’s tanks, in het Westen de Trump Muur, in het verleden oorlog, in het toekomst Brexit’), stipt hij ook een aantal interessante punten aan:

“Europe is not a market, it is the will to live together. Leaving Europe is not leaving a market, it is leaving shared dreams. We can have a common market, but if we do not have common dreams, we have nothing. Europe is the peace that came after the disaster of war. Europe is the pardon between French and Germans. Europe is the return to freedom of Greece, Spain and Portugal. Europe is the fall of the Berlin Wall. Europe is the end of communism. Europe is the welfare state, it is democracy,”

Inderdaad, wat voor Europa willen we? Voor welk Europa willen we gaan staan?

Ben helemaal voor Europa. Iedereen die tegen Europa is, verzoek ik om een reisje buiten Europa te gaan maken, inclusief de VS, en ik ben benieuwd hoe Europees hij of zij terugkomt. 

Ik hou van alle werelddelen, werkelijk, maar dat maakt me niet minder Europees, integendeel. Ik hou van de diversiteit die Europa is, haar rijke geschiedenis (inclusief ellende), haar cultuur (ik zou zelfmoord plegen als ik haar moest missen), haar politiek, hoe moeizaam ook. 

Nederland, hoe leuk en aardig ook, is niets zonder Europa. Nederland bestaat nauwelijks vier eeuwen (net iets langer dan de VS). Alles wat Nederland méér doet zijn dan bossen, polders en een hoop water, is Europees. Nederlandse cultuur is een variant op de Europese; haal de Europese voedingsbodem weg en je houdt klompen en kaas over. Iedereen die meent dat Nederland zonder Europa iets voorstelt is een cultureel-historische imbeciel, een demente volwassene die blij mag zijn dat er voor hem gezorgd wordt zoals er gezorgd wordt voor dieren in een dierentuin. Zelfs hun godsdienst is niet van eigen bodem.

Anyway, het wordt tijd dat we Europa integreren in onze identiteit, en dat we er actief vorm aan gaan geven, in plaats van het als noodlot te beschouwen. Wees behalve Nederlander ook Europeaan! Wees een Nederlandse Europeaan! 

Laat de Amerikanen in hun sop gaar koken met hun Trump. Hoe lang laten we ons nog door deze idioot kietelen? Hoe lang laten we ons nog door deze blaaskaak uit Washington de les lezen? Laat hem de volgende keer een visum aanvragen voordat hij een stap op Europese bodem zet, inclusief een toetsje ‘Geschiedenis en Cultuur van Europa’. En mocht hij voor deze test niet slagen, laat hem dan z’n huiswerk gaan doen. Volgende keer beter.

Nogmaals de vraag: wat voor Europa willen wij? Zeer waarschijnlijk komt daar geen eenduidig antwoord uit, en ik zou zeggen: houden zo! Europa is diversiteit, is debat, is pluriformiteit. Laten we deze dialectiek van het verschil omarmen, ervoor gaan staan, en eraan bijdragen!  

Noten:

[…]

.1: Onderdeel van toespraak in Europees parlement door Esteban González Pons: ‘Europe is not a market, it is the will…’

https://www.facebook.com/EPPGroup/videos/10154532798547689/UzpfSTE1Mjg5MTUzNjA3NjcyNTQ6MjEwODk4MDU5Mjc2MDcyNQ/

.2: Voilà, artikel met daarin het filmpje waarin Trump zijn wijsheid tentoonspreidt over Duitsland. 

https://www.theguardian.com/us-news/2018/jul/11/nato-summit-donald-trump-says-germany-is-captive-of-russians