Er zijn mensen die vinden dat we moeten ophouden met kinderen te laten geloven in Sinterklaas, omdat je hen in iets laat geloven dat niet bestaat. (1) Ik ben het daar niet mee eens. Mij lijkt het een hele waardevolle ervaring om te ontdekken dat je lange tijd in een verhaal kunt geloven, verteld door volwassenen die je vertrouwt, en dat dan blijkt dat het verhaal een mythe is, of een verzinsel.
Het ontdekken van het ‘bedrog’ zou kunnen maken dat kinderen kritischer worden naar andere verhalen, verteld door volwassenen die hun vertrouwen proberen te winnen, terwijl bij nadere beschouwing blijkt dat het mythen of verzinsels zijn. Ik denk aan reclame en aan godsdienstige verhalen. Er zit misschien een kern van waarheid in, maar het verhaal zoals het verteld wordt, dien je niet letterlijk te nemen.
Ik ben er dus helemaal vóór om het verhaal van Sinterklaas en zijn Pieten te handhaven, maar met een vervolg: later, wanneer kinderen méér te maken krijgen met verhalen die misleidend zijn wanneer je ze (te) letterlijk neemt. Zoals je ooit in Sinterklaas geloofde die niet blijkt te bestaan, zo zou dit of dat (nader in te vullen) verhaal ook wel eens anders kunnen zijn dan ‘ze’ je proberen wijs te maken. Ter bevordering van kritisch bewustzijn!
In Sinterklaas geloven en het ‘bedrog’ ontdekken is dus een uitstekende gelegenheid om iets te leren over cultuur en over het (te) letterlijk nemen van de verhalen die erin rond gaan. Het zou jammer zijn wanneer we kinderen deze ervaring zouden onthouden. ;-)
Noot:
.1) Zie bijvoorbeeld het pleidooi van dominee Gremdaat: ‘Zwarte piet bestaat niet…’
