dinsdag 29 mei 2018

Crisis in Italië: niet de euro, maar migratie. Over falend migratiebeleid door EU

.
Eurocrisis door Italië? Een nieuwe financiële crisis op komst? Ik vrees dat de aandacht uitgaat naar het verkeerde probleem. Er zijn tal van artikelen geschreven (1), waaruit blijkt dat in Italië niet de euro het probleem is, noch de EU, maar migratie. Dit programmapunt hebben de (rechtse) Lega en de (linkse) Vijfsterrenbeweging gemeen. 

Migratie is uiteraard een gevoelig en lastig onderwerp, en daarom wordt het ook angstvallig vermeden. Zowel in de politieke burelen in Brussel, als in de andere Europese hoofdsteden. Toch zullen op dat terrein maatregelen getroffen moeten worden, met name aan de zuidkant van Europa, om de populistische partijen, zowel ter linker- als ter rechterzijde de wind uit de zeilen te nemen. 

Je kunt menen dat Europa een humanitaire taak heeft en nog lang niet aan z’n max zit wat betreft de opvang van vluchtelingen en (economische) migranten, maar dat neemt niet weg dat grote delen van de bevolking in landen als Italië, Frankrijk en Spanje daar anders over denken. (Lega kreeg 17,4 procent van de stemmen, en de Vijfsterrenbeweging 32,7 procent, en zij zijn niet de enige anti-migratiepartijen in het Italiaanse parlement.) Je kunt hen negeren, maar dat zal hun aantal niet doen afnemen, integendeel. 

Uiteindelijk zullen instituties en praktijken die geassocieerd worden met dit negeren, tot collectieve zondebok worden verheven, teneinde het ‘establishment’ dat niet wil luisteren, toch te raken. Bijvoorbeeld door te dreigen om uit de Euro dan wel de EU te stappen. 

Politiek is ook wijs beleid, of zou dat moeten zijn. En dat zou hier betekenen dat men niet alleen maar naar de eigen principes kijkt (zoals gastvrijheid en tolerantie), maar ook rekening houdt met de velen die er anders over denken. Het zou betekenen dat men matigt, waar men louter voor zichzelf denkend veel ruimhartiger zou willen zijn. 

Minder vluchtelingen en (economische) migranten toelaten dus, dan men naar eigen goeddunken wenselijk acht. Simpelweg om te voorkomen dat vreemdelingenhaat en ressentiment toenemen en uiteindelijk een gevaar worden voor de democratische rechtstaat zelf, inclusief de waarden die daarmee verbonden zijn en hoog gehouden willen worden.

Wat dat betreft is het zeer de vraag of het besluit van de Italiaanse president (om te weigeren een ministerspost toe te kennen aan een euroscepticus, en in plaats daarvan een IMF-econoom aan te stellen als premier) een wijs besluit was. De kans is groot dat het effect averechts zal zijn, niet alleen bij de verkiezingen, maar eerst en vooral bij de burgers. Ressentiment is het belangrijkste probleem van politiek überhaupt: wanneer het massale vormen aanneemt is er geen genezen meer aan.

In ieder geval zijn de financiën niet het probleem. Zich slechts druk maken over de financiën is een vlucht in de abstractie, wanneer men een politiek probleem niet aankan, of -durft. (2) Door het over geld te hebben, kun je net doen alsof je politiek bedrijft, terwijl je niet anders doet dan lafheid maskeren.

De politieke ontwikkelingen in Italië zijn het effect van een falend migratiebeleid door Europa. Natuurlijk kan Italië de toestroom naar ons continent niet aan. (75 procent van de vluchtelingen e.a. uit Afrika zet voet aan Europese wal in Italië.) Maar komt er enige steun uit andere landen of uit Brussel?

Het wordt tijd dat de Europese Unie verantwoordelijkheid neemt voor het migratievraagstuk, eventueel door een sterke rem te zetten op het aantal vluchtelingen e.a. dat naar Europa komt, in plaats van weg te lopen voor dit gevoelige onderwerp. Zo niet, dan zullen mediterrane landen als Italië het heft in eigen handen nemen met extreme maatregelen die ook de democratie in die landen in gevaar brengen, evenals het overleven van de EU zelf.


Noten:

.1) Enkele artikelen waarin breder wordt gekeken dan financieel:
En:
http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2018/05/28/hoe-de-bonzen-van-de-eu-italie-in-handen-geven-van-extreemrechts  


.2) Een artikel waarin alles tot een financieel verhaal wordt teruggebracht:



Post Scriptum
Nauwelijks vier dagen later, nadat Lega en de Vijfsterrenbeweging alsnog een regering hebben gevormd: ‘Italy vows to ‘send home’ undocumented immigrants. Far-right interior minister insists he will keep campaign pledge to deport around 500.000 people.’

Geen opmerkingen:

Een reactie posten