Zijn we op enigerlei wijze voorbereid op de toekomst? En dan heb ik het niet over eeuwen, maar over de komende decennia. Historicus Yuval Noah Harari schildert een toekomstbeeld dat te denken geeft (1). In de video komen tal van kwesties langs, ook in de Q&A (2).
Om te beginnen: scholing en werk in de (nabije) toekomst. De ontwikkelingen gaan snel. Wat jongeren – mijn zoon, bijvoorbeeld – nu leren op school, zal over 20 of 30 jaar waarschijnlijk nutteloos zijn. Hoe de arbeidsmarkt er dan uit zal zien is uiterst onzeker. Waarop je dan als tiener of twintiger voor te bereiden, en hoe? En hoezeer zullen ook degenen die nu werken zich moeten vernieuwen om mee te blijven doen?
De kans is groot dat robots en computerprogramma’s steeds meer van ons werk overnemen, simpelweg omdat ze meer weten, efficiënter zijn, en onvermoeibaar. (Te denken valt aan productie, vervoer en medische zorg, bijvoorbeeld.) Zal dat ertoe leiden dat steeds meer mensen ‘economisch nutteloos’ worden? Of zullen zij het moeten doen met ‘bullshit-jobs’? En waarom zou een markteconomie nog in hen investeren?
Plus gerelateerde issues. Zoals het verschil tussen ‘intelligentie’ en ‘bewustzijn’, - met robots die alsmaar intelligenter worden, maar nog steeds nul bewustzijn hebben.
En politiek die volkomen achterblijft, m.n. in het meenemen van de implicaties & consequenties van de digitale revolutie in de diverse visies op de toekomst, - als er al sprake is van een visie...
Etc.
Filosofisch rijst de vraag: Wordt het geen tijd om onze visie op de menselijke conditie grondig te herzien? Immers, blijven wij mensen dezelfde, of zullen wij ook anders worden door de ingrijpend nieuwe omstandigheden? Kunnen we er wel van uitgaan dat de menselijke natuur een constante is en niet zal mee-veranderen door wat er nu gaande is, vanwege de digitale revolutie die alles verandert?
Volgens Harari worden filosofie en ethiek steeds belangrijker, ook om heel praktische redenen: problemen die eeuwenlang zijn bediscussieerd (maar zonder consequenties bleven) blijken opeens heel concreet te worden: ingenieursproblemen worden filosofische problemen, - mits filosofie meebeweegt met de nieuwe ontwikkelingen. (Veel filosofie lijkt wat dat betreft hopeloos achter te lopen, m.n. door alsmaar te blijven kluiven op botten uit het verleden... )
Anyway, food for thought!
Noten:
.1) The Future of Humanity – with Yuval Noah Harari
https://www.youtube.com/watch?v=XOmQqBX6Dn4
.2) Voilà, de Q&A bij de lezing. Ook heel boeiend.
Q&A - ) The Future of Humanity – with Yuval Noah Harari
https://www.youtube.com/watch?v=Lt7votAzI78
Geen opmerkingen:
Een reactie posten