De VS is bezig sociaal-democratie te ontdekken, of ‘democratisch socialisme’, zoals Bernie Sanders het noemt. Uiteraard roept dat ook allemaal reacties uit de oude doos op. Met name de associatie met ‘communisme’. (1)
Had hij beter een andere term kunnen kiezen? 'Sociaal-liberalisme', bijvoorbeeld? Om veranderingen aan te brengen die diep insnijden in de gevestigde orde, moet je niet al te voorzichtig zijn, lijkt me. Zonder controverse, geen radicale verandering. Bovendien zit er aan de gekozen term een hele traditie vast, m.n. in Europa, waar de Amerikanen nog veel van kunnen leren. Al dat denkwerk, activisme en engagement krijgen ze er gratis en voor niks bij, als inspiratiebron!
Interessant om te zien hoe een bevlogen en geëngageerde zeventiger vooral veel aanhang heeft onder jongeren. Ook krijgt hij voluit de steun van documentairemaker Michael Moore en congreslid Alexandria Ocasio-Cortez. Zij willen niet alleen voorkomen dat Trump een tweede termijn krijgt als president; zij willen ook en vooral het hele systeem bestrijden dat Trump heeft voortgebracht. (Voor hen is Trump geen uitzondering, maar een symptoom.)
Zoals Sanders aangeeft, gaat het hem niet om een persoonlijke overwinning (de presidentskandidaat worden voor de Democraten, etc.), maar in de eerste plaats om het creëren van een ‘beweging’. Oftewel: maken dat ‘sociaal-democratie’ (of ‘democratisch socialisme’) een politieke optie wordt in de VS. Gelet op de enorme ongelijkheid en de macht van corporate business, is er alle reden om in het politieke debat de situatie in de VS door socialistische ogen te analyseren - en niet alleen door neoliberale bril, of louter pragmatisch. Dat gebeurde tot nu toe nog nauwelijks, en zeker niet op het niveau van presidentsverkiezingen. (In die zin is de situatie van Sanders totaal niet te vergelijken met die van Corbyn en Labour in Groot-Brittannië.)
Als Sanders zou bereiken dat sociaal-democratisch denken salonfähig wordt in de VS, dan zou dat reeds grote winst zijn, - nog afgezien van zijn kansen op het presidentschap. Wellicht dat hij echt president wil worden, maar belangrijker nog is het tot stand brengen van een politieke verandering, ook in bewustzijn, en daartoe is het presidentschap slechts een van de middelen.
Zal Sanders winnen? Waarschijnlijk niet. Grote kans dat Trump toch een tweede termijn krijgt. Ik denk niet dat Sanders de illusie heeft dat hij Amerika met één verkiezing zal kunnen veranderen. Maar er is wel wat gaande. En dat is het grote voordeel van Trump: hij laat openlijk zien wat eerdere presidenten verhuld deden. En ook: hij weet het tegenkamp te mobiliseren! Het politiek activisme is in Amerika in decennia niet zo groot geweest. Dus ja, nog vier jaar Trump, dat belooft wat, vooral voor degenen die het anders willen!
Eerder wisten Amerikanen niet waar Europeanen het over hadden, wanneer deze spraken over 'sociaal democratie' of 'democratisch socialisme', of ze hadden er een nogal vertekend beeld van. Dat wordt nu anders. En aan de andere kant van de Grote Plas geven ze er ook weer een nieuwe invulling aan, vanwege andere omstandigheden.
Wellicht dat Europeanen zich daar dan weer door kunnen laten inspireren! Te meer daar de Europese situatie steeds meer op de Amerikaanse gaat lijken. In ieder geval wordt zij er sterk door beïnvloed. (Denk aan financieel kapitalisme, mondiale vervlechting van bankwezen, toenemende sociaal-economische ongelijkheid, etc.)
Anyway, mocht je een politicus bezig willen zien die het niet gaat om persoonlijk gewin, maar om de publieke zaak, volg dan Bernie Sanders. Hij heeft een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, houdt vast aan z'n idealen, en is niet te koop, - exact het tegenovergestelde van de huidige president, de heer T. 'Not me. Us!' Zelfs al wint Sanders niet, dan nog is er veel gewonnen!
Eerder wisten Amerikanen niet waar Europeanen het over hadden, wanneer deze spraken over 'sociaal democratie' of 'democratisch socialisme', of ze hadden er een nogal vertekend beeld van. Dat wordt nu anders. En aan de andere kant van de Grote Plas geven ze er ook weer een nieuwe invulling aan, vanwege andere omstandigheden.
Wellicht dat Europeanen zich daar dan weer door kunnen laten inspireren! Te meer daar de Europese situatie steeds meer op de Amerikaanse gaat lijken. In ieder geval wordt zij er sterk door beïnvloed. (Denk aan financieel kapitalisme, mondiale vervlechting van bankwezen, toenemende sociaal-economische ongelijkheid, etc.)
Anyway, mocht je een politicus bezig willen zien die het niet gaat om persoonlijk gewin, maar om de publieke zaak, volg dan Bernie Sanders. Hij heeft een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, houdt vast aan z'n idealen, en is niet te koop, - exact het tegenovergestelde van de huidige president, de heer T. 'Not me. Us!' Zelfs al wint Sanders niet, dan nog is er veel gewonnen!
Noot:
.1) Zie artikel in Newsweek: ‘Bernie Sanders is a democratic socialist, not a communist, here’s the difference’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten