Hoe halen we onszelf weg uit de vergelijking die ‘natuur’ heet?
Op tal van plekken herstelt zich de natuur wanneer mensen zich er niet meer mee bemoeien. Plantensoorten komen terug. Dieren komen terug. Het evenwicht tussen roof- en prooidieren herstelt zich. De factor ‘mens’ is nergens een gunstige, behalve misschien op enkele plekken waar de moderniteit nog niet heeft toegeslagen.
Het zou een totale ramp zijn als de hele wereld een uitvergroot Nederland zou worden: alles gereguleerd; orde vóór alles; alles aangeharkt en netjes verzorgd; elke wanordelijkheid op de voorpagina van de krant; een regeringscrisis wanneer er ergens een dode te veel valt; elke boom onder toezicht van een ambtenaar; met boeren die menen dat ze voor de hele wereld voedsel moeten produceren, voluit gemechaniseerd; alles en iedereen in kaart gebracht; natuurbeheer all over the place; Nederland als één groot, functionerend computerbestand...
Valt er iets aan te doen?
Lastig, want ja, in alles – en ook in de laatste vraag – is er één gemeenschappelijke factor, en dat zijn wijzelf, en onze behoefte én ons vermogen om steeds meer in de grip en onder controle te krijgen, - en als we dat niet willen, maar loslaten, dát dan ook weer gecontroleerd...
Aardig om ‘mens’ en ‘natuur’ niet als een tegenstelling op te vatten, - wij zijn immers ook natuur. Klopt, maar ons aandeel is een heel andere. Ingrijpend anders. En is ons doen-en-laten gelijk te stellen met dat van andere levende wezens?
We zitten dus met een levensgrote paradox, met onszelf als belangrijkste factor. Of beter gezegd: zonder ons geen paradox. Maar goed, het is tegelijk onmogelijk om onszelf uit de vergelijking te halen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten