In de NRC-next van 4 oktober lees ik een pleidooi van Guy
Verhofstadt en Daniel Cohn-Bendit voor een politieke eenwording van Europa.
‘Zonder de euro sterft Europa. Alleen een politieke federatie kan Europa en de
euro redden.' Is dit wenselijk? Veel zal afhangen van de
vraag: wat voor Europa? Met wat voor bevoegdheden en op welke terreinen?
De voornaamste fout in het denken over de eenwording van Europa is dat over de EU wordt gedacht in termen van een natiestaat. Het is tegelijkertijd de grootste hindernis, ook bij de tegenstanders van meer Europa. Wanneer Brussel maximaal ruimte zou laten aan de eigen cultuur, tradities, gewoontes etc van de afzonderlijke lidstaten en regio’s, en alleen werk zou maken van die zaken die werkelijk gemeenschappelijk geregeld zouden moeten worden om van betekenis te zijn in een globaliserende wereld, dan zou de sympathie voor een verenigd Europa zeker toenemen; in ieder geval zou er veel minder reden zijn voor afkeer en verzet.
De beslissende vraag is dus: wat is zaak voor Europese politiek en wat kan worden overgelaten aan de lidstaten of regio’s? In Duitsland heet zo’n politieke boedelscheiding ‘Kompetenzordnung’. Hoe zouden wij dat noemen? Competentie-afbakening? Hoe het ook mag heten, het is hard nodig. En niet in de laatste plaats om helderheid te verschaffen voor de Europese burger.
De indruk die nu wordt gewekt is dat Brussel vergaand wil regelen wat eerder in de verschillende parlementen werd geregeld. Van een verbod op stierenvechten in Spanje en restricties op het coffeeshop-beleid in Nederland, tot eisen aan de manier waarop kazen mogen worden gemaakt in Frankrijk. Ieder land kan dingen noemen waar men van vindt dat Europa zich er niet mee moet bemoeien. En terecht.
De indruk zal nadrukkelijk moeten worden weggenomen dat de EU uit is op een culturele gelijkschakeling. Laten we dus de boel omkeren: waar hebben we Brussel minimaal voor nodig? Wanneer Brussel zich aan dat minimum zou houden en bovendien luid zou uitbazuinen dat het dat ook daadwerkelijk wil (en niet meer dan dat minimum), dan is de kans veel groter dat politieke eenwording van Europa brede steun krijgt. Het betekent ook dat Brussel beleidsterreinen moet terugleggen bij de nationale regeringen. Nu bestaat nog teveel de indruk dat Brussel ons Den Haag wordt, of wil worden. En waarom zouden we dat willen? Wat voor invloed hebben we dan (nog) als burger?
De voornaamste fout in het denken over de eenwording van Europa is dat over de EU wordt gedacht in termen van een natiestaat. Het is tegelijkertijd de grootste hindernis, ook bij de tegenstanders van meer Europa. Wanneer Brussel maximaal ruimte zou laten aan de eigen cultuur, tradities, gewoontes etc van de afzonderlijke lidstaten en regio’s, en alleen werk zou maken van die zaken die werkelijk gemeenschappelijk geregeld zouden moeten worden om van betekenis te zijn in een globaliserende wereld, dan zou de sympathie voor een verenigd Europa zeker toenemen; in ieder geval zou er veel minder reden zijn voor afkeer en verzet.
De beslissende vraag is dus: wat is zaak voor Europese politiek en wat kan worden overgelaten aan de lidstaten of regio’s? In Duitsland heet zo’n politieke boedelscheiding ‘Kompetenzordnung’. Hoe zouden wij dat noemen? Competentie-afbakening? Hoe het ook mag heten, het is hard nodig. En niet in de laatste plaats om helderheid te verschaffen voor de Europese burger.
De indruk die nu wordt gewekt is dat Brussel vergaand wil regelen wat eerder in de verschillende parlementen werd geregeld. Van een verbod op stierenvechten in Spanje en restricties op het coffeeshop-beleid in Nederland, tot eisen aan de manier waarop kazen mogen worden gemaakt in Frankrijk. Ieder land kan dingen noemen waar men van vindt dat Europa zich er niet mee moet bemoeien. En terecht.
De indruk zal nadrukkelijk moeten worden weggenomen dat de EU uit is op een culturele gelijkschakeling. Laten we dus de boel omkeren: waar hebben we Brussel minimaal voor nodig? Wanneer Brussel zich aan dat minimum zou houden en bovendien luid zou uitbazuinen dat het dat ook daadwerkelijk wil (en niet meer dan dat minimum), dan is de kans veel groter dat politieke eenwording van Europa brede steun krijgt. Het betekent ook dat Brussel beleidsterreinen moet terugleggen bij de nationale regeringen. Nu bestaat nog teveel de indruk dat Brussel ons Den Haag wordt, of wil worden. En waarom zouden we dat willen? Wat voor invloed hebben we dan (nog) als burger?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten