zondag 19 mei 2024

Wijzelf en de natuur

Hoe halen we onszelf weg uit de vergelijking die ‘natuur’ heet? 

Op tal van plekken herstelt zich de natuur wanneer mensen zich er niet meer mee bemoeien. Plantensoorten komen terug. Dieren komen terug. Het evenwicht tussen roof- en prooidieren herstelt zich. De factor ‘mens’ is nergens een gunstige, behalve misschien op enkele plekken waar de moderniteit nog niet heeft toegeslagen.


Het zou een totale ramp zijn als de hele wereld een uitvergroot Nederland zou worden: alles gereguleerd; orde vóór alles; alles aangeharkt en netjes verzorgd; elke wanordelijkheid op de voorpagina van de krant; een regeringscrisis wanneer er ergens een dode te veel valt; elke boom onder toezicht van een ambtenaar; met boeren die menen dat ze voor de hele wereld voedsel moeten produceren, voluit gemechaniseerd; alles en iedereen in kaart gebracht; natuurbeheer all over the place; Nederland als één groot, functionerend computerbestand...


Valt er iets aan te doen?


Lastig, want ja, in alles – en ook in de laatste vraag – is er één gemeenschappelijke factor, en dat zijn wijzelf, en onze behoefte én ons vermogen om steeds meer in de grip en onder controle te krijgen, - en als we dat niet willen, maar loslaten, dát dan ook weer gecontroleerd...


Aardig om ‘mens’ en ‘natuur’ niet als een tegenstelling op te vatten, - wij zijn immers ook natuur. Klopt, maar ons aandeel is een heel andere. Ingrijpend anders. En is ons doen-en-laten gelijk te stellen met dat van andere levende wezens?


We zitten dus met een levensgrote paradox, met onszelf als belangrijkste factor. Of beter gezegd: zonder ons geen paradox. Maar goed, het is tegelijk onmogelijk om onszelf uit de vergelijking te halen... 

dinsdag 7 mei 2024

Woningcrisis: huizen zijn om in te wonen, en niet om aan te verdienen

Grappig om in een Britse krant te lezen wat er bij mij om de hoek gebeurt. (1) ‘Startblokken’: ik wist niet dat het zo heette. 

Anyway, er is een probleempje met wonen. In de stad. En in de rest van Nederland. 

 

Laten we teruggaan naar een eenvoudig uitgangspunt: huizen zijn om in te wonen, en niet om aan te verdienen. Het zou het een en ander oplossen.

 

Het stijgen van de prijzen van onroerend goed (koop en huur) drijft alle prijzen op. (Denk aan praktijkruimtes, ateliers, cafés, winkels, en dus diensten en assortiment.) Niemand heeft baat bij het stijgen van huizenprijzen, behalve degene die erin handelen. Waarom zouden we dit dan laten voortduren?

 

Ben benieuwd wanneer de mensen die fors verdienen aan de woningschaarste worden aangepakt. Door de politiek, door kraken, of door andere acties. 

 

Bijvoorbeeld door een maximum te zetten op wat een huis mag kosten. Of door een forse belasting te heffen op de overwinst, zodat het niet loont om er veel aan te verdienen, - een belasting waardoor andere woonprojecten kunnen worden gefinancierd. 

 

Of is het een illusie om te denken dat er nog mensen én partijen zijn die er iets aan willen doen?

 

De ‘vrije markt’ is nog nooit zo heilig geweest als in het geval van wonen. Niemand lijkt die markt aan banden te willen leggen. Kennelijk zijn er te veel mensen die baat hebben bij stijgende prijzen. En dus gebeurt er niets... 

 

Hoe mooi, sociaal en ecologisch onze politieke idealen ook zijn, als huizenbezitter wordt vrijwel iedereen een kapitalist die wil verdienen aan z’n bezit - niet aan een prestatie, maar aan bezit - en aan wiens belangen niet mag worden getornd.

 

Ondertussen stijgen de prijzen alleen maar, en zit de woningmarkt muurvast, zeker voor mensen die niet meekunnen in die stijging. 

 

Tijd dat er iets gebeurt, niet alleen aan het aantal woningen, maar ook aan de winsten die worden gemaakt op wat vóór alles een basisrecht is, namelijk wonen. Enige vraag: wie is ertoe bereid?

 


Noot:

.1: ‘Everything’s just ... on hold’: the Netherlands’ next-level housing crisis (The Guardian, 6-5-24)

https://www.theguardian.com/news/article/2024/may/06/netherlands-amsterdam-next-level-housing-crisis

 

woensdag 1 mei 2024

Wraak, wrok en ressentiment: hoe bepalend zullen zij zijn in de belangrijkste verkiezingen van dit jaar?

Wat gaat dit verkiezingsjaar brengen, in Europa en in de VS?

Wie wil weten wat Trump van plan is, mocht hij in november gekozen worden, leze bijgaand artikel (1).

 

Misschien ook raadzaam om er een bezoek aan de film ‘Civil War’ aan vast te knopen. Met name voor het geval Trump niet wordt gekozen. Maar ook wanneer hij wel president wordt, is het scenario niet ondenkbaar.

 

Het wordt dan een periode van wraakneming en afrekening, met name richting Biden en andere Democraten, plus overheidsinstellingen die hem dwarszaten. Zal de Amerikaanse democratie ertegen bestand zijn? 

 

En wat te denken van het deporteren van miljoenen illegalen, zoals T van plan is? Slecht voorstelbaar dat dit alles zonder slag of stoot zal gebeuren.

 

Ondertussen: wat zal er gebeuren in Europa, gelet op de opkomst in tal van landen van radicaal rechts? Wij waren tot nu toe trouwe volgers van de VS. Het ziet er niet naar uit dat dat anders zal worden. Niet dat we louter kopieën zijn van Amerika; ook in Europa speelt van alles. (Aanrader: de film ‘Green Border’.)

 

Hoe dan ook: opmerkelijk wat er in de VS aan het gebeuren is.

 

In het Duitsland van na WO-I was er wijdverbreid ressentiment over het verlies van de oorlog en over de herstelbetalingen die werden opgelegd (Versailles), met grote binnenlandse ellende tot gevolg, én de opkomst van het nazisme. 

 

Nu lijkt de VS te maken te hebben met de wrok en het ressentiment van een (ex-)president, begiftigd met een groot talent om deze persoonlijke onvrede publiekelijk uit te buiten, en daarbij de wrok en het ressentiment die leven in een fors deel van de bevolking aan te wakkeren en te mobiliseren...

 

Zoals wrok verwoestend is voor persoonlijke relaties, zo is ressentiment het grootste gif voor wederzijds respect, nodig voor een functionerende democratie. Hoe bepalend zal deze politieke emotie zijn in de verkiezingen dit jaar, aan beide zijden van de Grote Plas?

 

 

Noot:

.1) How far Trump would go (Time, 30-4-24)

https://time.com/6972021/donald-trump-2024-election-interview/

 

Artikel waarin een aantal hoofdpunten worden genoemd: Trump threatens to prosecute Bidens if he’s re-elected unless he gets immunity (Guardian, 30-4-24)

https://www.theguardian.com/us-news/2024/apr/30/trump-second-term-abortion-immigration