Verkiezingen 2017

Wat te denken van de verkiezingsuitslag?

Ben opgelucht dat de PVV niet de grootste partij is geworden en beduidend minder groot dan gevreesd.

Verder ben ik blij met de winst van groene politiek! En met name van GroenLinks: ontwapenend, fris, nieuw begin, jeugdig, strijdbaar, authentiek, het tegendeel van verzuurd, openhartig, warm, met een uitgestoken hand naar anderen, inclusief tegenstanders. Kortom, inspirerend!

Het blijft merkwaardig dat de VVD de uitslag viert als een overwinning, terwijl zij 8 zetels heeft verloren… Maar goed, ieder z’n lol.

Het politieke landschap is versnipperd: allemaal minderheidspartijen. Is dat een probleem? Waarom eigenlijk? Nog meer noodzaak om democratisch de pluraliteit te respecteren en de samenwerking te zoeken. Niets mis mee, lijkt me.

Om enig reliëf te creëren in het politieke landschap, is ‘links/rechts’ niet meer handig als onderscheidende kapstok. Wat wel? Ik zou zeggen: ‘progressief/conservatief’. Oftewel: streven naar verandering, versus het oude (of eerdere) willen verstevigen.

Eerder werden ‘links’ en ‘progressief’ als vanzelf aan elkaar gekoppeld (m.n. in de jaren ’70). Die koppeling is echter allerminst vanzelfsprekend meer. De SP, bijvoorbeeld, is nadrukkelijk links (opkomend voor de zwakkeren en minderbedeelden in de samenleving), maar doet dat op nogal behoudende, conservatieve wijze, door te willen vasthouden aan vroegere verworvenheden, met weinig oog voor vernieuwing.

De loskoppeling van ‘links’ en ‘progressief’ lijkt mij een van de belangrijke redenen voor neergang van de PvdA: het linkse geluid heeft zij overgelaten aan de SP, en progressief is zij ook niet meer, uit angst om haar behoudende achterban kwijt te raken. Wat overblijft is vleesch noch visch…

De combinatie van links (gaan voor sociale rechtvaardigheid) en progressief (vernieuwend, toekomstgericht) wordt nu belichaamd door de grootste winnaar van de verkiezingen: GroenLinks. En met enthousiasme!

Kortom, de verwarring betreft het door elkaar halen van ‘links’ en ‘progressief’. Het betreft twee verschillende categorieën. ‘Links’ betreft de vraag voor wie je het wilt opnemen, en ‘progressief’ het soort oplossingen dat je voorstelt. Zij kunnen samengaan, maar niet per se.

En ja, what’s in a name? Ook Partij voor de Dieren had hoog kunnen scoren, maar dan had zij iets moeten doen aan haar naam: teveel mensen hebben zich gestoord aan deze ‘one-issue’ naam, ook al staat de partij ondertussen voor veel meer. De verandering hoeft niet groot te zijn. ‘Partij voor de Duurzaamheid’, bijvoorbeeld: dekt de lading en is stukken duidelijker.

Iets soortgelijks geldt voor de PvdA: wil zij ooit nog terugkomen, dan zal de partij (minstens) iets moeten doen aan haar naam. In een tijd waarin basisinkomen veel realistischer is geworden dan te strijden voor herstel van de werkgelegenheid, is een ‘partij van de arbeid’ een anachronisme geworden. Suggestie: SDP, ‘Sociaal Democratische Partij’.

Ben benieuwd hoe het verder zal gaan!